Μεταλλεία Κύθνου

Η μεταλλευτική ιστορία της Κύθνου όπως και των περισσοτέρων νησιών του Αιγαίου αρχίζει από την αρχαιότητα. Απομεινάρια του αρχαίου μεταλλείου μπορεί να θαυμάσει ο επισκέπτης στη θέση Σκουριές όπου υπήρχε ορυχείο εξόρυξης χαλκού, ενώ και κάποιες από τις στοές στο σπήλαιο Καταφύκι έχουν δημιουργηθεί με σκοπό την εξόρυξη σιδήρου.

Η σύγχρονη ιστορία των μεταλλείων αρχίζει στα μέσα του 19ου αιώνα και συγκεκριμένα από το 1873 μέχρι το 1940 λειτούργησαν μεταλλεία σιδήρου. Σε όλο το νησί υπάρχουν κατάλοιπα αυτής της δραστηριότητας όπως κτίρια, εξέδρες φόρτωσης, στοές και εξοπλισμός τα οποία στέκονται σαν φαντάσματα μιας άλλη εποχής. Οι περιοχές των μεταλλείων αποτελούν πολιτιστική κληρονομιά του τόπου και ένα από τα πιο ενδιαφέροντα αξιοθέατα της περιοχής. Μπορεί κανείς να θαυμάσει τα ερείπια των κατοικιών του προσωπικού καθώς και τα κτίρια της διοίκησης.

Στα Λουτρά ο επισκέπτης βλέπει μια εξέδρα φόρτωσης καθώς και μέρος οικοδομήματος. Μία άλλη εξέδρα βρίσκεται στις Λεύκες όπου το χώμα είναι κατακόκκινο από τα υπολείμματα του σιδήρου ενώ λείπουν και πολλά κομμάτια από τις ράγες που μετέφεραν το φορτίο σε πλοία.

Κατά τη διάρκεια της ιστορίας της Κύθνου λειτούργησε μεγάλος αριθμός μεταλλείων ο οποίος παρουσίασε και ένα αρκετά μεγάλο φάσμα υλικών. Από την Κύθνο προμηθεύονταν οι καλλιτέχνες της αρχαίας Ελλάδας τα απαραίτητα ορυκτά για να φτιάξουν μπλε (αζουρίτης) και κόκκινο (αιματίτης) χρώμα. Τα ορυκτά που εξορύσσονταν από την εποχή του χαλκού μέχρι και τους ρωμαϊκούς χρόνους είναι ο σίδηρος και ο χαλκός, ενώ από τον 14ο αιώνα προστέθηκαν σε αυτά ο μόλυβδος και το μαγγάνιο.